Ambitieus zijn gymnasiasten wel vaker, maar het componeren van een hele passie voor verteller, koor, orkest en solisten – dat is ongewoon voor een 17-jarige. Een ongelovige scholiere bovendien, die tot haar ongewone profielwerkstuk kwam uit bewondering voor schrijver Amos Oz. 

„Zoals Oz het opschrijft, zo had ik het verhaal van Jezus nog nooit bekeken”, zegt Hesce Mourits. „Ik dacht altijd dat Judas Jezus’ verrader was, maar Oz draagt een alternatief scenario aan. Wat nou als Judas Jezus de dood injoeg omdat hij zijn vurigste aanhanger was, en heilig in zijn goddelijkheid en wederopstanding geloofde?”

Hesce Mourits combineert haar examenjaar aan het Stedelijk Gymnasium met de Sweelinck Academie aan het conservatorium in Amsterdam: een jong talentopleiding voor begaafde instrumentalisten die nog op school zitten, en de lessen op hun instrument alvast combineren met muziektheoretische vakken. 

„Ik wilde sowieso iets met muziek doen voor mijn profielwerkstuk op school, en componeren leek me ook altijd al leuk om te proberen”, vertelt ze. En het beviel; na haar passiemuziek van ruim een half uur legde Hesce, begeleid door compositiedocent Martijn Hooning, inmiddels ook al de laatste hand aan een eerste strijkkwartet.

Leestip van haar moeder

Judas van Amos Oz was een leestip van haar moeder, vertelt Mourits. „Ik vond zijn stijl en de zinnen aangrijpend, en de manier waarop de geschiedenis van de staat Israël is verweven met dat alternatieve Judasverhaal”, zegt ze. „Zelf geloof ik overigens niet in méér. Dat heb ik ook niet van huis uit meegekregen. De wereld begon met de oerknal, en dood is dood. Wat me trof was denk ik vooral de lef en kunde een gewaagd verhaal zo meeslepend op te schrijven dat je er, ongeacht je eigen overtuiging, echt door wordt overtuigd.”

Haar klasgenoten komen luisteren, maandag. Een aantal tenminste, want het is ook toetsweek. Wie komt hoort hoe Mourits Judas’ verhaal indikte tot dertig minuten muziek op een libretto dat de uitgebeende essentie weergeeft. „Ik had eerst twee pagina’s tekst geselecteerd maar dat bleek te veel en soms onzingbaar”, lacht ze. 

Zitten en veel geduld

Het componeren was vervolgens een kwestie van gaan zitten – en van veel geduld. „Achter mijn cello probeerde ik melodieën te verzinnen. Vervolgens verzon ik op de piano de harmonieën erbij. Maar ik heb ook veel ideeën weggegooid.”

Zelf hoort ze nu een staalkaart van inspiratiebronnen weerspiegeld in haar passie: naast Bachs Matthäus zijn dat Schönbergs Verklärte Nacht, Oestvolskaja (,,het lage en wilde karakter van haar Grand Duet”) en Messiaen en Pärt. Maar er klinken ook heel eigen vondsten, zoals een intro op marimba. 

„Muziek is belangrijk voor me”, zegt Mourits. „Ik wil er zeker in door, want als ik speel ben ik blij en gelukkig. Het liefst zou ik cellist worden in Amsterdam Sinfonietta, dat heeft zo’n gevarieerd repertoire, dat lijkt me echt geweldig.” 

Het strijkorkest dat straks haar Judas Passie speelt telt dertig musici, van wie een groot deel afkomstig is uit het Nederlands Jeugd Strijk Orkest. Zelf speelt ze ook mee op het concert, in een strijkkwartet van Philip Glass en een nieuw werk van Martijn Hooning. Maar haar Judas Passie wil ze vanuit de zaal beleven - zoals elke componist bij de wereldpremière van een nieuw werk.

Judas Passie van Hesce Mourits door koor, orkest en solisten olv Carel den Hertog (orkest) en Gerrit Maas (koor). Met Job Cohen (verteller). 18/3, 20.15 uur Philharmonie Haarlem. www.theater-haarlem.nl

Mischa Spel, NRC 15 maart 2019


Referenties